Damaanada shaqada iyo horumarinta

Waa maxay

Waa barnaamij ka kooban dadaallo iyo taageero si shakhsi shakhsi ah loo qaabeeyay, oo ay la socoto adiga oo si firfircoon shaqo u raadinaya. Hadafku waa in aad sida ugu dhakhsaha badan ee suurta galka ah uga baxdo shaqa la'aantaada.

Sidoo kale waxaad daawan kartaa siminaar internetka ah, si aad wax dheeraad ah uga ogaato barnaamijka dammaanadqaadka shaqada iyo horumarka.

Siminaarka dammaanadqaadka shaqada iyo horumarka

Yaa loogu tala galay

Waxaad haystaa fursad aad kaga qaybqaadan karto dammaanadqaadka shaqada iyo horumarka (jobb- och utvecklingsgarantin) haddii aad bilaa shaqo ahayd muddo dheer oo aad noogu diiwaangashan tahay shaqo raadis. Waxa kale oo ay tahay in aad buuxiso shuruudahan soo socda midkood:

• Waxaad gunnada shaqo la’aanta qaadanaysay 300 oo maalmood, mana buuxinaysid shuruud shaqo oo cusub. Barnaamijkan waxaa laguu soo bandhigi karaa marka ay kaaga hadheen maalmaha gunnada Qasnadda Shaqala’aanta (a-kassa) 20 maalmo-gunneed ama ka yar.
• Waxaad tahay waalid keli nool oo haysta carruur uu dhalay oo ka yaryar 18 jir, waxaanad shaqaysaa wakhti aan buuxin, gunnada shaqala’aantana waxaad qaadatay 60 toddobaad. Barnaamijka waxaa laguu soo bandhigi karaa, marka aad qaadato 56 toddobaad.
• Ma aad qaadan gunno shaqala’aaneed oo laga qaato Qasnadda shaqala’aanta (a-kassa) 14kii bilood ee u dambeeyey.
• Waxaad ka qaybqaadatay barnaamijka laqabsiga (etableringsprogrammet) ama dammaanadqaadka shaqada ee dhallinyarada (jobbgarantin för ungdomar), wakhti dhammaystiran
• Waxaa lagugu xukumay xabsi, waxaana laguu oggolaaday in aad joogto xabsiga bannaankiisa ama shuruud tijaabo ah ayaa lagugu sii daayey laakiin kuuma uu dhammaan hal sano oo tijaabada ahi.

Waa Xafiiska Shaqada (Arbetsförmedlingen) cidda boos kaa siinaysa barnaamijka. Haddii aad ka tirsan tahay dadka loogu talagala dammaanadqaadka shaqada iyo horumarka balse aan laguu soo bandhigin boos, waxaad naga soo waci kartaa lambarkan 0771-416 416.

Haddii aad shirkad leedahay, laguuma arko inaad shaqa la’aan tahay, mana ka qaybqaadan kartid barnaamijka. Tani way ku khusaysaa iyadoo aan la eegeyn shirkadda weyninkeeda.

Sidan ayey wax u dhacayaan

Marka aad aqbasho ka qaybgalidda, waxaa laguu dirayaa barnaamijka oo ugu horrayn kuu bilaabanaya maalintaas. Dabadeed waxaad adiga iyo gacanhaye shaqo isla qorshaynaysaan hawlqabadyada kugu habboon si aad sida ugu dhakhsaha badan ee suurtagalka ah shaqo ugu hesho ama waxbarasho ugu bilawdo. Haddii aad u baahantahay, waxaad fursad u leedahay taageero turjumaan. Halkan waxa ku xusan tusaalaha waxqabadyada jira:

• Baraaktiik shaqo
• tababbar shaqo
• Waxbarashada suuqa shaqada
• taageero iyo talooyin haddii aad ku fikirayso inaad sameysato shirkad adiga kuu gaar ah
• Waxbarashada iskuulka dadka waaweyn (komvux), iskuulka dadweynaha (folkhögskola) ama jaamacad
• Adeegyada iswaafajinta

Waxaan la soconeynaa sida ay wax kuugu socdaan, waxaanannu ku siineynaa taageerada aad u baahantahay.

Marka aad ka qayb qaadaneyso damaanad-qaadka shaqada iyo horuumarinta, waxa sidoo kale jirta fursad uu shaqabixiye kugu shaqaaleysiin karo shaqo bilow ah ama shaqo waxbarid ah.

Haddii aad qabto caafimaaddarro ama laxaad kala dhantaalan, waxaad heli kartaa taageero dheeraad ah

Haddii caafimaadkaaga ama naafanimadaadu ay saamayneyso awooddaada ka qaybqaadashada hawlaha barnaamijka, waxaan rabnaa inaad taas noo sheegto. Markaas waxaan si wada jir ah kuula baareynaa taageerada aad u baahantahay si aad hawlaha uga qayb qaadan karto.

Taageero laguugu tala galay adigaaga naafada ah

Baaxadda barnaamijka

Barnaamijku caadiyan waa wakhti buuxa. Haddii aad qeyb ahaan fasax waalidnimo ku jirto, ama jirro ama naafanimo awgood aanad awoodin inaad si buuxda u shaqeyso, waxaa jirta fursad aad qeyb ahaan uga qeyb qaadan karto barnaamijka. Ilaa iyo laba iyo toban bilood ayaad sidoo kale wax baran kartaa adigoo isla markaasna qeyb ahaan ka qeyb qaadanaya damaanad-qaadka shaqada iyo horumarinta.

Ma lihid fursad aad fasax ku gasho marka aad ka qaybqaadanayso dammaanadqaadka shaqada iyo horumarka (jobb- och utvecklingsgarantin). Laakiin haddii arrimo gaar ahi dhacaan, waxaannu ku siin karnaa ugu badnaan saddex maalmood oo fasax ah. Waxa kale oo jira fursad lagu xidhan karo barnaamijka ugu badnaan 20 maalmood si kumeelgaar ah, muddo laba iyo toban bilood ah gudahood. Xafiiska Shaqadu (Arbetsförmedlingen) waa in uu marka hore oggolaado xirashada kumeelgaarka ah, sidaa darteed waa in aad codsi soo gudbiso. Muddadaa uu barnaamijku kuu xiranyahay waa in aad sii waddo dadaalkii shaqaraadinta oo aad soo dirto warbixinta hawlqabadkaaga (aktivitetsrapport). Kala xiriir Xafiiska Shaqada wixii la xiriira codsiga iyo sharciyada xirashada barnaamijka.

Gunno iyo shuruudo

Marka aad ka qayb qaadato barnaamij, waxaad gunno ka dalban kartaa Qasnadda caymiska.

Haddii aanad hore u qaadan gunnada shaqala’aanta ee laga qaato Qasnadda shaqala’aanta, markaa tirada maalmaha gunnada barnaamjiku waxay ku xaddidan tahay 450. Waad sii wadaysaa barnaamijka, xitaa haddii ay dhammaadaan maalmaha gunnadaadu.

Sida gunno loo codsado iyo wax badan oo ku saabsan waxa ku khuseeya marka aad ka diiwaan gashantahay Xafiiska Shaqada, kana qayb qaadato mid ka mid ah barnaamijyadeenna waxaad ka akhrisan kartaa halkan:

Marka aad ka qayb qaadato barnaamij

Maxaa lagaa filayaa

In barnaamij laga qayb qaato waa ikhtiyaari, laakiin haddii aad ka qayb qaadaneyso waa inaad noqoto mid firfircoon oo aad raacdo qorshaha aan ku heshiinno.

Marka aad ku jirto barnaamijka, waxaad u baahantahay in aad ka qaybqaadato hawlqabadyada aannu kula qorshaynay. Waxaad u baahantahay in aad firfircoonaato oo aad shaqooyin raadiso, haddii shaqo laguu soo bandhigana, waxaa lagaa filayaa in aad aqbasho. Taas waxaad ugu baahantahay si aad u maarayso xaalkaaga iyo weliba si gunnada aad ka hesho Qasnadda Caymisku (Försäkringskassan) aanay isu beddelin.

Waxaad u baahantahay inaad nagu soo wargeliso isbeddellada, tusaale ahaan haddii aad billowdo shaqo ama waxbarasho.

Waxaannu kugu guubaabin karnaa in aad wax barato.

Shaqabixiyeyaal badan ayaa u baahan shaqaale, laakiin waxaa ku adag in ay helaan dad leh waxbarasho ku habboon. Si aad u heli karto shaqooyinka jira, waxaad u baahan kartaa in aad wax barato, markaa waxaannu kugu dhiirrin karnaa in aad dalbato waxbarasho nadaamsan.

Marka aannu kugu guubaabinno in aad wax barato iyo waxbarashada waajibka ah.

Ka warbixi hawlaha aad qabato

Bil walba waa in aad soo gudbiysaa warbixinta waxa aad qabato. Taasi waa muhiim si aad taageero sax ah ugu hesho dadaalka aad ugu jirtid in aad hesho shaqo ama waxbarasho, iyo si aysan u saameyn gunnada aad ka qaadato Qasnadda ceymiska.

Ka warbixinta waxa aad qabatid

Haddii aad xanuunsato

Haddii aad xanuunsato, waxaad u baahantahay inaad soo sheegto maalinta ugu horreysa ee aad jirrato, haddii kale waxaad muddada xanuunka oo dhan waayi doontaa gunnada. Haddii aad xanuunsantahay muddo dheer, waxaan isku dayi doonnaa inaan nuxurka barnaamijkaaga waafajinno duruufahaaga si aad uga qayb qaadato sidaas oo ay tahay. Waa lagaa saarayaa barnaamijka haddii aad si buuxda u xanuunsato in ka badan 30 maalmood, barnaamijkana aan duruufahaaga la waafajin karin.

Soo sheeg maqnaanshaha marka aad jirantahay

Haddii aad daryeeleyso ilmo xanuunsan

Haddii aad u baahan tahay inaad guriga joogtid oo aad carruurta ku daryeesho, waxaad u baahan tahay inaad na soo ogeysiiso.

Ka warbixi maqnaanshaha daryeelka ilmaha (VAB)

Ilaa iyo hadda waad ka tirsanaan kartaa barnaamijka

Waxaad ku jiri kartaa dammaanad-qaadka shaqada iyo horuumarinta ilaa iyo inta

• aad ka bilaabayso shaqo ama waxbarasho wakhti buuxa ah oo ka baxsan dammaanad-qaadka shaqada iyo horuumarinta
• aad ka galeyso fasax waalid oo waqti buuxa ah
• aad waqti buuxa ka xanuunsaneysid in ka badan hal bil, barnaamijkana aan duruufahaaga la waafajin karin
• Bisha ka horraysa inta aanad gaarin da’da lagu qaato dhammaanadqaadka aasaasiga ah ee hawlgabka
  
• aad ka buuxineyso shuruud cusub si aad u qaadato a-kassa.

Halkan ayaad ka akhrisan kartaa, wax dheeraad ah oo ku aaddan waxa loo baahanyahay si gunno looga helo a-kassa:

Gunno ka timaada qasnadda shaqa la'aanta

Fursad aad dib ugu laaban karto barnaamijka waad lahaan kartaa

Barnaamijka waad ku soo laaban kartaaa haddii aad ku qornayd jirro, aad fasax waalidnimo ama waxbarasho ku maqnayd. Haddii aad mar kale noqoto bilaa shaqo, waa in aanad maqnayn 12 bilood wax ka badan, waxbarashooyinkooda qaarkoodna, wax aan ka badnayn 3 sano. Haddii aad shaqaynaysay oo aad noqoto bilaa shaqo, waad ku soo laaban kartaa barnaamijka, haddii aanad mar kale xaq u yeelan Qasnadda shaqo la’aanta. Wax dheeraad ah ka sii akhri ciwaanka, Sidan ayaad ugu soo noqonaysaa barnaamijka (Så kommer du tillbaka till programmet).

Haddii uu Xafiiska Shaqadu joojiyo barnaamijkaaga

Xafiiska shaqadu wuu kaala laaban karyaa barnaamijkaaga, waxayna taasi ka dhigantahay in isaga lagaa joojinayo oo aanad xaq u lahayn inaad ka qayb qaadato barnaamijka. Waad lumin kartaa xaqa aad u leedahay ka qayb qaadashada barnaamijka hadii aad dhaqan xumo samayso ama aad hawlaha carqaladayneyso. Sido kale waxaa jira sababo gaar ah oo uu Xafiiska Shaqadu kaagala noqon karyo barnaamijkaaga, waxay taasi tusaale ahaan noqon kartaa inaadan awoodin ama aadan rabin inaad ka qeyb qaadato barnaamijka.

Haddii 450 maalmood oo aad ka tirsanayd dammaanadqaadka shaqada iyo horumarka ka dib, aanad xaq u sii lahayn wax gunno ah, waad waayi kartaa booskaaga haddii:

• aad diiddo mid ka mid ah dadaallada barnaamijka ku jira ama wax ka mid ah tallaabooyinka siyaasadda suuqa shaqada
• aad diiddo shaqo kugu habboon, sababo la aqbali karo la'aantood
• aadan soo gudbin warbixinta dhaqdhaqaaqyadaada
• Aanad la soo xiriirin Xafiiska Shaqada sidii heshiisku ahaa.
  

Haddii barnaamijka la soo gabagabeeyo, way joogsanaysaa gunnadaadii iyo hawlqabadyadii aad ku samaynaysay barnaamijka dhexdiisa.

Ka dib marka barnaamijkaaga la joojiyo

Haddii barnaamijkaaga lagu soo gabagabayo qaab dib ula noqosho ah, waxaa jiri jirta fursad aad mar kale kaga qaybgasho, 45 cisho oo bilaa lacag ah (karensdagar) ka dib. Maalmaha bilaa lacagta ah, waa in ay xiriirsanaadaan, adiguna waa in aad ku sii qornaato shaqaraadis ahaan.

Haddii aad doorato in aad iska saarto Xafiiska Shaqada isla maalinta barnaamijkaaga la soo gabagabeeyo, waa in aad 60 maalmood gudahood isu diiwaangeliso shaqaraadis ahaan, si loo bilaabi karo maalmaha bilaa lacagta ah.

Haddii barnaamijkaaga loola noqday asbaaba gaar ah oo jira dartood, suurtagal ma aha in aad dib ugu soo noqoto barnaamijka.

Sidan ayaad barnaamijka ugu soo laaban kartaa

Barnaamijkaagu wuxuu ugu horreyn bilaabmi karaa isla maalinta aynu qorshe wada samayno. Waxaad u baahantahay inaad adigu la xidhiidho Xafiiska Shaqada.

Haddii aad ka baxday Xafiiska shaqada, waxaad u baahan tahay inaad mar kale barta intarneetka Xafiiska shaqada isaga diiwaan geliso shaqa doon ahaan. Markaas waxaannu ku soo wacaynaa laba saacadood gudahood si aanu u bilowno maareynta kiiskaaga.

• Haddii aad is diiwaangeliso 3da galabnimo ka dib, waxaa lagu soo wacayaa maalinta shaqada ee xigta inta u dhaxaysa 9 iyo 11 subaxnimo
• Haddii aadan jawaabi karin ama aannan kula soo xiriirin, naga soo wac 0771-416 416.

Waa muhiim inaad jawaabto markaan ku soo wacno.

Haddii aad weli ka diiwaan gashantahay Xafiiska Shaqada, waxaad u baahantahay inaad naga soo wacdo 0771-416 416 si aan u bilowdo maareynta kiiskaaga. Noo sheeg in kiiskaagu uu khuseeyo suurtagalnimada ku aaddan fursadda aad ugu soo laaban karto barnaamijka.